Bệnh "đụng đâu quên đó"

Trí nhớ suy giảm coi chừng bị Alzeimer - ảnh: absolutvision"Quên" là khả năng... tối cần thiết cho đời sống bình thường, nhưng cần hết sức lưu ý khi nó trở thành bệnh lý.




Quên cả người thân
Bệnh "quên" có bản chất là những rối loạn về trí nhớ , nếu trầm trọng được gọi là bệnh Alzeimer. "Giảm trí nhớ là biểu hiện đặc trưng nhất của bệnh. Không có giảm trí nhớ thì không thể là triệu chứng Alzeimer" - PGS.TS Phạm Thắng, Viện trưởng Viện Lão khoa nhấn mạnh. Trong giai đoạn đầu, chủ yếu là giảm trí nhớ gần - người bệnh không có khả năng học những thông tin mới. Khi bệnh tiến triển nặng hơn, bệnh nhân quên cả những thông tin đã nhận trước đó, kể cả quên tên người thân. Ngoài ra, bệnh nhân còn có biểu hiện: mất ngôn ngữ, không tìm được đúng từ để diễn tả một vật (như: chìa khóa gọi là cái mở cửa, tách trà gọi là cái đựng nước uống...); nói nửa chừng, nói sai ngữ pháp. Giai đoạn muộn, bệånh nhân không hiểu được ngay cả những câu đơn giản, thường nói lẩm bẩm hoặc hoàn toàn im lặng. Bệnh nhân trong tình trạng mất dùng động tác - không có khả năng thực hiện những công việc thường ngày, thậm chí cả những việc đơn giản như ăn, mặc, vệ sinh cá nhân. Một trong những biểu hiện gây tàn phế nhất ở bệnh nhân Alzeimer là không còn khả năng nhận biết những đồ vật thường dùng.





Theo tiến sĩ Lương Chí Thành, Phó viện trưởng Viện Lão khoa quốc gia: Ngoài chức năng nhớ, não người còn có khả năng quên. Nếu không có khả năng quên, thì não không thể chứa hết những thông tin không cần thiết mà chúng ta ghi nhận hằng ngày, hằng giờ. Quên là hiện tượng bình thường và cần thiết cho quá trình tâm lý, nhưng phải hết sức lưu ý khi nó trở thành bệnh lý. Cần phân biệt Alzeimer với trầm cảm PGS.TS Phạm Thắng lưu ý: Để chẩn đoán Alzeimer, trước hết phải biết rõ bệnh nhân có thực sự bị sa sút trí tuệ hay không. Cần phân biệt Alzeimer với trầm cảm. Phải hỏi bệnh thật kỹ để biết được tình trạng hiện tại của người bệnh, cũng như hỏi rõ về tiền sử uống rượu, sử dụng các thuốc trị bệnh của bệnh nhân. Việc chẩn đoán được thông qua khám nội tổng quát và đánh giá tình trạng tâm thần; bệnh nhân cần được thực hiện các xét nghiệm cơ bản. Nếu cần thiết có thể thực hiện các thăm dò hình ảnh (chụp CT và cộng hưởng từ cắt lớp) để biết về tình trạng teo não, bệnh mạch máu, thay đổi chức năng của từng vùng não. Tiến sĩ Phạm Thắng cho biết thêm: Thùy thái dương - nơi quyết định trí nhớ là nơi bị ảnh hưởng đầu tiên (vỏ não được chia làm 4 thùy: thùy trán, thùy thái dương, thùy đỉnh và thùy chẩm). Khả năng tính toán, suy luận, tưởng tượng và sáng tạo, cảm xúc, cá tính có được ở chúng ta là nhờ vào vỏ não - lớp dày hơn 1 cm bao phủ bề ngoài của não. Ở người bệnh Alzeimer, vỏ não là nơi bị tấn công nhiều nhất, các tế bào thần kinh bị chết rất nhiều, còn các tế bào thường thì có tình trạng viêm.
Bên cạnh việc điều trị bằng thuốc, thì việc chăm sóc có vai trò đặc biệt quan trọng, nó giúp cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh. Lưu ý, nơi ở của bệnh nhân cần có đủ ánh sáng và các thiết bị kích thích giác quan như ti vi, đèn đủ ánh sáng cho giấc ngủ; cần duy trì giao tiếp. Trong một năm trở lại đây, Viện Lão khoa quốc gia bước đầu áp dụng phương pháp hút dịch não tủy, bảo quản đặc biệt, rồi gửi đi xét nghiệm tại Thụy Điển để xác định nồng độ của 5 chất đánh dấu sinh học, để xác định bệnh Alzeimer.